In weer en wind worden de dagverse kwaliteitsgroenten en –fruit van de REO Veiling door een 1.000-tal actieve leden-producenten met vakkennis en een sterke betrokkenheid marktklaar gemaakt. Elk hebben ze hun eigen verhaal dat ze graag met je delen. Deze maand gaan we naar Passendale bij veldslateelster Christa Debuf en haar man Eddy Depuydt.
- Van winter is er ook vandaag geen sprake als we door de velden van Passendale rijden. Het heeft de zondag (storm Kiara) ervoor flink gestormd, maar Eddy vond het wel meevallen, een bovenglas uit een serre, hij heeft het al heftiger meegemaakt. Hoeve, loodsen en serres staan nochtans op een heuvelrug met een wijds zicht van Oostnieuwkerke tot Moorslede.
Christa: "Dit is het ouderlijk bedrijf van Eddy. Ik kom van, in vogelvlucht, een kilometer verder. Ook ik ben geboren en getogen in Passendale op een tuinbouwbedrijf, maar wij hadden daarnaast ook nog dieren. Dieren spraken me niet echt aan, tuinbouw daarentegen wel."
Eddy: "Mijn vader had het bedrijf in 1953 overgenomen van zijn vader en teelde naast vollegrondsla - toen dé teelt hier in Passendale - ook spruitkolen en prei. Ik ben dus de derde generatie hier op het erf. We waren met zes thuis, ik heb vier zussen en één broer. Mijn broer had geen tuinbouwambitie, twee van mijn zussen zijn wel in de tuinbouw gestapt, maar vandaag zijn wij nog de enige tuinbouwers in de familie.
Toen we in 1986 trouwden, hebben we meteen het bedrijf gekocht op aandringen van mijn vader. Het was toen nog maar drie jaar echt zijn eigendom en hij vond dat we als jonge mensen volop de ruimte moesten krijgen om ons eigen 'ding' te doen."
Christa: "Wij hebben meteen serres gebouwd en zijn naast sla ook ajuin, bloemkolen en knolselder in volle grond beginnen telen. We hadden het moeilijk in het begin. Heel hard moeten werken want de serres waren een forse investering. We zijn van mening dat wat je verdient je opnieuw moet investeren. (lacht) Dat betekent dat we geen geld hebben, alles zit in de grond en de serres en loodsen."
Eddy: "Ik heb reuma en sukkelde een hele periode met mijn gezondheid waardoor ik niet voluit kon meehelpen. Nu werk ik bij onze jongste zoon in de grondwerken, rij er met de tractoren waardoor ik geen echte handenarbeid meer moet doen."
Christa: "Daarom zijn we ook overgeschakeld van sla naar veldsla. Veldsla is een relatief makkelijk te beheersen teelt die ik alleen kan doen. En... ik doe het heel graag!"
Eddy: "Daarnaast telen we ook nog courgettes in de serres en kweken we er preiplantjes voor de preitelers uit de buurt. Dat doen we al ruim 20 jaar. De meeste telers komen ze zelf oogsten, anders zou Christa het niet alleen aankunnen.
Christa: "In het voorjaar heb ik goed mijn werk, in de voormiddag de courgettes en de rest van de dag prei planten. De courgetten halen we bij een kweker die ze zaait en levert in blokjes. Beetje wat wij doen met prei... In maart begin ik ze te planten en eind april kan ik al de eerste oogsten. In die periode moet Eddy wel eens bijspringen."
- Oorspronkelijk was veldsla een winterteelt en was er langbladige veldsla en kortbladige in roosjes. Vandaag zijn er enkel nog kortbladige roosjes. De meeste veldsla wordt immers verwerkt in salades die vaak kant-en-klaar in zakjes verkocht worden en daarvoor zijn de compacte kleine roosjes het best. In de serres staan er dan ook enkel dichte rijen roosjes die Christa op de knieën aan een flink tempo met een vlijmscherp mes aan het afsnijden is.
Christa: "Veldsla heeft het liefst niet te warm en geen direct zonlicht. Voor veldsla hoeft er geen verwarming te zijn in de serre. Het belangrijkste is om op het juiste moment water te geven en... dat moet je aanvoelen, maar dat is bij elke groente zo: feeling en ervaring. We zaaien vanaf 15 augustus tot en met 1 februari. 's Zomers kan je al na een week of vier/vijf snijden, in de winter duurt dit enkele maanden."
- Ze lacht als ik zeg dat ik haar snijwijze heel heftig vind voor rug en knieën.
Christa: "Weinig mensen kunnen het begrijpen, maar ik werk het liefst op deze manier. Ja, mijn rug kan pijn doen, maar dan vooral (brede lach) als ik in de zetel zit. Veldsla is een mooie, zachte teelt. Eddy doet de grondbewerking en de bemesting. Voor veldsla moet de grond mooi effen zijn. Zaaien komt een loonwerker doen, maar de opvolging, het oogsten, het veilingklaar maken en naar de veiling rijden, is mijn werk." Ze kijkt rond zich. "In totaal is er een grote hectare veldsla die in verschillende keren ingezaaid wordt. Ik moet dus telkens 1 hectare snijden, maar na al die jaren gaat dat snel."
- De volle bakjes worden op de tractoraanhang geplaatst en naar de aanpalende loods gereden. Daar krijgen ze eerst letterlijk een 'douche' en worden daarna nog even gedompeld in een bad om ook de laatste restjes aarde te verwijderen. Nadat ze uitgelekt zijn, gaan ze of meteen naar de REO Veiling of worden ze opgeslagen in de koelruimte tot ze naar de veiling gaan.
Christa: "Ik snij enkel voor de versmarkt en ga ermee op de klok bij REO, een heel bewuste keuze. De prijs is iedere keer afwachten en die kan best wel schommelen doorheen het jaar, maar ook tussen de jaren. Vorig jaar was bijvoorbeeld niet goed qua prijs, dit jaar is de prijs beter. Wij blijven bewust kiezen voor een verkoop via de veilingklok, andere telers kiezen voor contracten met versnijderijen. Dit zijn twee aparte markten waardoor prijsverschillen kunnen ontstaan.”
Op dinsdag, donderdag en zaterdag lever ik aan de veiling. De dag erna - voor zaterdag is dat maandag - ligt de veldsla in de winkel, supervers dus en daar ben ik best trots op!
Ook de courgettes verkoop ik via de veilingklok in de REO Veiling. Het zijn twee teelten die ik heel graag doe, waarvan ik veel voldoening heb. Zoals ik alles alleen doe, hou je het niet lang vol als je het tegen je zin doet."
- De oudste zoon komt langs. Hij lacht als ik vraag of hij de tuinderstiel ziet zitten. Hij vindt het wel een mooi beroep, maar niet voor hem. Nu is zijn beroep ook niet alledaags. Hij runt een bedrijf dat asbest opruimt en ja, je zou verbaasd zijn waar het asbestmonster overal schuilt.
Christa: "We hebben twee zonen, maar ze zien tuinbouw niet echt zitten. Misschien wel onze eigen schuld want ze moesten elke vakantie flink meehelpen. (lachend) Ze eten geen van beide nog courgettes, veldsla lusten ze wel nog.
Eigenlijk zijn we wel tevreden dat we geen opvolgers hebben want dan zouden we moeten blijven investeren. Nu, Eddy en ik zijn allebei nog maar 56 jaar, we hebben nog een tijdje te werken. Ik blijf zeker niet stilstaan. Ik ben laatst naar een veldslaproefveld van Inagro geweest en daar zag ik een interessant nieuw ras waarmee ik volgend seizoen een proefaanplant ga doen. Weet je ons voordeel is dat de serres afbetaald zijn en we daardoor meer vrijheid hebben voor experiment."
Eddy: "Jonge mensen die nu een tuibouwbedrijf willen starten, hebben het nog moeilijker dan wij vroeger. Het probleem is dat alles groot moet zijn om rendabel te zijn en dan moet je met personeel werken. Twee jaar geleden hebben we het bedrijfje vooraan bijgekocht, onze oudste zoon woont daar nu. De serres en grond huurden we al 10 jaar, dus was het een logische stap toen het te koop kwam.”
Christa: "Omdat ik enkel nog in de serres teel, verhuren we onze grond aan collega's. Natuurlijk zullen we op een moment stoppen en dan verkopen we wellicht de grond en misschien ook de hoeve. Dat weten we nog niet en we liggen er nog niet wakker van. Ik ben nog steeds graag in mijn serres!"
Keukentips van Christa
- Veldsla komt minstens 1 keer per week op tafel. Meestal samen met witloof, soms met een appeltje erdoor. Maar je kan ook blaadjes door puree mengen voor een frisse beet.
- Als je veldsla gaat bewaren, laat de roosjes dan intact, pluk de blaadjes maar als je ze gaat gebruiken. In een plastiekzak in de frigo is ideaal. Veldsla kan trouwens langer bewaren dan gewone sla, makkelijk een week, gewoon telkens uitnemen wat je nodig hebt en opnieuw sluiten.
- Kijk bij aankoop wel of de roosjes mooi groen en krokant zijn.
- Veldsla is heel gezond, bevat nauwelijks calorieën - 36 kcal per 100 gram - en is rijk aan omega-3 vetzuren, cellulose en vitaminen.
Recept
Eigenzinnige Ceasarsalade (2 pers.)
Ik volg Christa en combineer witloof en veldsla in mijn voorjaarsversie van Ceasarsalade. Voor de kip gebruik ik de rest van de gebraden kip van de dag ervoor, maar je kunt die perfect vervangen door krokant gebakken spekjes of gebakken reepjes Berloumi/haloumi. Ansjovis en parmezaan zijn een must want het zijn de smaakmakers van de salade. Ik gebruik in de vinaigrette balsamico-azijn omdat die heerlijk zacht is, maar elke andere goede aromatische azijn kan.
Ingrediënten (voor 2 pers.)
- 100g veldsla
- 1 stronkje witloof
- 6 ansjovisjes (op olie, uitgelekt)
- reepjes gebakken kip
- 2 gekookte eitjes, in vier geneden
- croutons van 1 snede oud brood, gebakken in olijfolie
- schilfers parmezaan
- handvol platte peterselie
- vinaigrette van 1 deel balsamico en 2 delen olijfolie
Bereiding
- Snij de onderkant van het witloof en snij dan het stronkje schuin in grove plakken. Spoel even om in koud water en dep goed droog.
- Spoel de veldsla snel in koud water en zwier voorzichtig droog.
- Meng witloof en veldsla door elkaar en verdeel over de borden. Doe er ansjovis, kip, ei en croutons bij en hussel alles voorzichtig met de handen door elkaar.
- Besprenkel met de vinaigrette en werk af met peterselie en parmezaan.