Tomaat blijft populairste groente
Thuis verse groenten eten, het kan heel wat beter bij de gemiddelde Belg. Van 2008 tot 2014 schommelden de aankopen van verse groenten voor thuisverbruik nog rond 39 à 40 kg per persoon. De dalende trend die vijf jaar geleden werd ingezet, ging daarna gewoon verder: 38 kg per doorsnee Belg in 2015 en 2016, 37 kg in 2017 en 2018, 36 kg in 2019. Je hoeft geen chef te zijn om tomaten te bereiden. Ze zijn natuurlijk te verwerken in een lekkere soep, maar je kan ze ook gewoon rauw eten als tussendoortje, aperitiefhapje of in een frisse salade. Mede door deze veelzijdigheid en haar gebruiksgemak blijft tomaat de populairste groente in de keuken van de doorsnee Belg.
Groenten
Groenten en fruit verhandelen vereist een goede kennis van de afzetmarkten en veranderende marktsituaties vragen om de uitwisseling van informatie, onderzoek en expertise. Voor die reden neemt de REO Veiling telkens met veel aandacht kennis van het jaarlijkse consumentenonderzoek van GfK Belgium over het thuisverbruik van verse groenten en fruit in ons land. In opdracht van het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM) polste GfK Belgium ook in 2019 naar de thuisconsumptie van verse groenten en fruit bij de gemiddelde Belg. Daarbij werden de dagelijkse aankopen van 5.000 Belgische gezinnen nauwgezet opgevolgd. De cijfers laten het verbruik van verse groenten en fruit in horecazaken of grootkeukens buiten beschouwing. Het gaat dus alleen om verse groenten en fruit die de Belg koopt om thuis te eten. Het recente consumentenonderzoek interesseert ons des te meer omdat de binnenlandse afzetmarkt erg belangrijk is voor de REO-producten. Vorig jaar werd 60,4% van de REO-jaaromzet gerealiseerd in eigen land.
De Belg consumeerde vorig jaar thuis gemiddeld 36 kg verse groenten of 1% minder dan het jaar voordien. Met een thuisverbruik van gemiddeld 5,5 kg per Belg bleef tomaat in 2019 de nummer één in de groentekorf. Wel daalde het thuisverbruik met 0,1 kg in vergelijking met 2018. Wortel was de tweede populairste groente in 2019 met een gemiddelde thuisconsumptie van 5 kg. Dit was slechts een ½ kg minder dan tomaat. Binnen de top 10 vielen ook de hogere scores op van zowel courgette als komkommer. Het gemiddelde thuisverbruik van prei, witloof en champignon bleef vorig jaar nagenoeg status quo ten opzichte van 2018 (zie onderstaande tabel). De sterke groeiers buiten de top 10 waren in 2019 onder meer grondwitloof, rammenas, andijvie (krul- en breedblad) en groene selder. In vergelijking met 2018 kocht de gemiddelde Belg vorig jaar minder kropsla, oesterzwam, rode biet en trostomaat om thuis te consumeren. Voor deze consumententrends is niet direct een éénduidige verklaring. Ze kunnen te maken hebben met bijvoorbeeld de seizoensgebonden beschikbaarheid van het product, maar ook met de winkelprijs of promotiecampagnes van supermarkten.
Uit het GfK-marktonderzoek bleek eveneens dat Vlaanderen in verhouding eerder de voorkeur geeft aan prei, champignon, broccoli, bloemkool, spruitkool, spinazie en kerstomaat, terwijl Wallonië in verhouding eerder opteert voor witloof, courgette, kropsla en trostomaat. Groentesoorten die eerder in de smaak vielen bij jongere gezinnen zijn tomaat, wortel, courgette, champignon, komkommer en diverse slasoorten. Oudere gezinnen kozen daarentegen in verhouding eerder voor witloof, prei, koolsoorten en kropsla.
|
Groentesoort
|
Rangschikking
|
Gemiddeld aangekochte kg/Belg
|
|
|
2019
|
2018
|
2019
|
2018
|
|
Tomaat
|
1
|
1
|
5,5
|
5,6
|
|
Wortel
|
2
|
2
|
5,0
|
5,3
|
|
Ajuin
|
3
|
3
|
3,9
|
4,0
|
|
Witloof
|
4
|
4
|
2,8
|
2,8
|
|
Sla totaal
|
5
|
5
|
2,2
|
2,3
|
|
Paprika en pepers
|
6
|
6
|
1,7
|
1,7
|
|
Courgette
|
7
|
8
|
1,5
|
1,4
|
|
Prei
|
8
|
7
|
1,4
|
1,4
|
|
Champignons
|
9
|
9
|
1,3
|
1,3
|
|
Komkommer
|
10
|
10
|
1,1
|
1,0
|
Bron: GfK Belgium voor VLAM
Fruit
Gemiddeld kocht de Belg vorig jaar 43 kg vers fruit om thuis te eten. Zoals bij verse groenten een daling met 1% tegenover 2018. Banaan blijft de koploper binnen het fruitassortiment met een thuisverbruik van 7,5 kg per persoon. Belangrijker voor ons is dat appel nog steeds op plaats twee staat. Het thuisverbruik van appelen kende voor het eerst in jaren opnieuw een lichte stijging. In 2018 consumeerde de Belg gemiddeld 7,1 kg terwijl dit in 2019 een gemiddelde van 7,3 kg per Belg was (zie onderstaande tabel).
De thuisconsumptie van zachtfruit zat ook in 2019 in de lift. Aardbei kende een gemiddelde stijging met 0,2 kg per Belg tegenover 2018.
Andere belangrijke stijgers buiten de top 10 waren blauwe bes, braambes en framboos. Zachtfruit wint dus terrein en dat merken we ook binnen het Fine Fleur-segment. Sinds 2017 zijn op de REO Veiling framboos, braambes en rode bes toegevoegd aan het Fine Fleur-assortiment. In drie jaar tijd verdriedubbelde het totale volume van deze producten, van 598.000 punnets (125g) tot 1,3 miljoen punnets (125 g).
Jonge huishoudens kozen in verhouding eerder voor appel, banaan en meloen. Oudere huishoudens neigden eerder naar sinaasappel, peer en nectarine.
|
Fruitsoort
|
Rangschikking
|
Gemiddeld aangekochte kg/Belg
|
|
|
2019
|
2018
|
2019
|
2018
|
|
Banaan
|
1
|
1
|
7,5
|
7,6
|
|
Appel
|
2
|
2
|
7,3
|
7,1
|
|
Sinaasappel
|
3
|
3
|
6,1
|
6,2
|
|
Mandarijn en aanverwanten
|
4
|
4
|
3,6
|
3,7
|
|
Meloenen
|
5
|
5
|
2,4
|
2,8
|
|
Peer
|
6
|
6
|
2,4
|
2,4
|
|
Druif
|
7
|
7
|
2,3
|
2,4
|
|
Kiwi
|
8
|
8
|
1,8
|
1,7
|
|
Aardbei
|
9
|
9
|
1,7
|
1,5
|
|
Citroen
|
10
|
10
|
1,2
|
1,2
|
Bron: GfK Belgium voor VLAM
Distributie
Net zoals voor verse groenten kopen nagenoeg alle Belgische gezinnen vers fruit. In 2019 gingen ze gemiddeld 50 keer naar de winkel om vers fruit te kopen. Voor de aankoop van verse groenten ging het gemiddeld om 55 winkelbezoeken, of met andere woorden minstens wekelijks. De Belgische gezinnen kopen hun verse groenten en fruit voor thuisverbruik nog steeds het liefst in de grote supermarkten en de hypermarkten. Bijna de helft (47%) van het aangekochte volume verse groenten en vers fruit passeerde in 2019 langs de kassa’s van de hypermarkten en de grote supermarkten. Het aandeel van de supermarkten kende wel een lichte daling van 1% in vergelijking met 2018. Hard discounters Aldi en Lidl zagen samen bijna een kwart (24%) van het aangekochte volume verse groenten en vers fruit over hun toonbanken gaan. Dit is evenveel als in 2015 toen de groei voor hard discount voor het eerst stabiliseerde, na een jaarlijkse stijging tussen 2010 en 2014. De buurtsupermarkten bleven stabiel en haalden zoals in 2018 een volumeaandeel van 16%. Alles bij elkaar vertegenwoordigden alle supermarkten samen in 2019 dus een globaal volumeaandeel van 87%. Verse groenten en vers fruit zijn in grote mate supermarktproducten geworden ten nadele van andere distributiekanalen. In twaalf jaar tijd is het marktaandeel van de speciaalzaak zo goed als gehalveerd. Hetzelfde voor de openbare markten, van 9% in 2008 naar 4% in 2019. In dezelfde periode groeide het belang van de buurtsupermarkten met 4%. Het consumentenonderzoek van GfK Belgium stelde ten slotte nog vast dat de ‘moderne’ distributiekanalen met onder andere de e-commerce in 2019 aan belang hebben gewonnen, al blijft het marktaandeel hiervan in de versmarkt alsnog beperkt.
Hier lees je alle cijfers van de Belgische aankopen van verse groenten en fruit voor thuisconsumptie 2019.